Czy wypowiedzenie umowy o pracę , wysłane pocztą, które nie zostało odebrane przez pracownika jest skuteczne?
Oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu z pracownikiem umowy o pracę wywiera skutek prawny w momencie, w którym pracownik mógł realnie zapoznać się z jego treścią, chociaż tego nie uczynił. Dwukrotne awizowanie przesyłki poleconej zawierającej oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy stwarza domniemanie faktyczne możliwości zapoznania się przez pracownika z jego treścią. Zatem, w przypadku, gdy pracodawca wysłał pracownikowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, a pracownik nie podjął tej przesyłki, można przyjąć, że dniem skutecznego doręczenia tego oświadczenia jest dzień, w którym upłynął termin do odbioru przesyłki w oddawczym urzędzie pocztowym.
Z uwagi na to, że przepisy k.p. nie zawierają szczególnej regulacji dotyczącej składania oświadczeń woli, do złożenia oświadczenia woli pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę ma zastosowanie art. 61 § 1 zdanie pierwsze k.c. w związku z art. 300 k.p. Jak stanowi art. 61 § 1 k.c., oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu z pracownikiem umowy o pracę wywiera skutek prawny w momencie, w którym adresat tego oświadczenia woli (pracownik) mógł realnie zapoznać się z jego treścią, chociaż tego nie uczynił (por. uchwałę z dnia 6 października 1998 r. III ZP 31/98 OSNAPiUS 1999/3 poz. 80; uchwałę Składu Siedmiu Sędziów z dnia 9 września 1999 r. III ZP 5/99 OSNAPiUS 2000/4 poz. 131).
Zdaniem SN dowód nadania na adres pracownika listu poleconego oraz pozostawienia w skrzynce pocztowej zawiadomienia o jego nadejściu nie są dowodami doręczenia pracownikowi oświadczenia woli zawartego w tym liście. Można je wszakże potraktować jako dowody prima facie. Skoro pracodawca przedstawił dowód nadania przesyłki w urzędzie pocztowym i pracownik został prawidłowo zawiadomiony o nadejściu tej przesyłki oraz miejscu jej odbioru, to można stąd wnosić, że miał on możliwość zapoznania się z jej treścią (por. wyroki SN z dnia 28 lutego 2002 r. III CKN 1316/2000 LexPolonica nr 381369, z dnia 20 stycznia 2004 r. II CK 358/2002 Wokanda 2004/9 str. 6, wyrok SN z dnia 18 stycznia 2005 r. II PK 124/2004 LexPolonica nr 2805961).
W orzecznictwie SN przyjmuje się więc, że dwukrotne awizowanie przesyłki poleconej zawierającej oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy stwarza domniemanie faktyczne możliwości zapoznania się przez pracownika z jego treścią (wyrok SN z dnia 5 października 2005 r. I PK 37/2005 Monitor Prawniczy 2006/11 str. 605). Zatem, w przypadku, gdy pracodawca wysłał pracownikowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę, a pracownik nie podjął tej przesyłki, za dzień doręczenia tego oświadczenia należy uznać dzień, w którym upłynął termin do odbioru złożonego pisma w oddawczym urzędzie pocztowym. W tym bowiem dniu upłynął termin, w którym pracownik mógł najpóźniej zapoznać się z treścią oświadczenia woli pracodawcy (wyrok SN z dnia 5 października 2005 r. I PK 37/2005 Monitor Prawniczy 2006/11 str. 605, z dnia 9 grudnia 1999 r., I PKN 430/99, OSNAPiUS 2001/9 poz. 309).
Powyższe domniemanie faktyczne może być jednak obalone przez wykazanie, że pracownik o nadejściu przesyłki nie wiedział lub nie miał możliwości jej odebrania, np. z powodu nieobecności, zaginięcia awiza czy też siły wyższej. Ciężar dowodu spoczywa wówczas na pracowniku (wyrok SN z dnia 18 stycznia 2005 r. II PK 124/2004 LexPolonica nr 2805961).
radca prawny Anna Daszczyńska-Ciborowska