Czy rabat udzielony pracownikowi na artykuły pracodawcy jest darowizną?

Udzielenie pracownikowi rabatu (upustu) na zakup artykułów sprzedawanych przez pracodawcę nie stanowi darowizny i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ nie jest świadczeniem nieodpłatnym.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, przepisów ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Pojęcie darowizny nie jest zdefiniowane ani w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ani w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Należy więc odwołać się do definicji darowizny sformułowanej w przepisach k.c.

Zgodnie z treścią art. 888  § 1 k.c., przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Zatem podstawowym elementem darowizny, niezbędnym do uznania, że dane świadczenie jest darowizną, jest jej nieodpłatność. Istotą darowizny jako czynności nieodpłatnej jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego (K. Pietrzykowski, Komentarz do art. 888 kodeksu cywilnego, Legalis, orz. NSA z 19.5.1994 r., SA/Po 3612/93, ONSA 1995, Nr 2, poz. 81; orz. NSA z 27.8.1997 r., III SA 34/96, niepubl.). Świadczenie jest nieodpłatne wówczas, gdy otrzymujący świadczenie nie świadczy nic w zamian, ani też nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w przyszłości. Jedynym celem, jaki leży u podstaw darowizny, jest chęć przysporzenia majątkowego na rzecz drugiej strony (K. Pietrzykowski, Komentarz do art. 888 kodeksu cywilnego, Legalis). Ekwiwalentność świadczenia powinna zaś być rozumiana szeroko. Może ona wyrażać się w różny sposób, niekoniecznie jako otrzymanie konkretnej zapłaty. Ekwiwalentność może być rozumiana także jako suma związanych z zaspokojeniem własnego interesu korzyści (wyrok NSA z 18.5.2007 r., II FSK 690/00).

Rabat przyznawany przez pracodawcę nie jest pracownikowi udzielany zupełnie bezpłatnie. Pracodawca udzielając rabatu pracownikowi, oczekuje bowiem konkretnych korzyści związanych ze stosunkiem pracy takich jak pozyskanie lojalności pracownika, zwiększenie sprzedaży, wzrost satysfakcji pracownika z zatrudnienia. W związku z powyższym, rabat udzielony pracownikowi na artykuły pracodawcy nie jest świadczeniem nieodpłatnym, a więc nie jest darowizną i w konsekwencji nie podlega podatkowi od spadków i darowizn.